Tiền Đông Dương – Ký ức về tờ Giấy bạc của một thời xa xưa

Nếu đã quen thuộc đến mức “nằm lòng” với những hình ảnh trên đồng tiền giấy Việt Nam hiện nay, thì bộ sưu tập tiền giấy Đông Dương sẽ mở ra cho bạn một cánh cửa khác: cánh cửa dẫn về ký ức của ông bà ta, khi những tờ bạc in hình xa lạ từng là vật trao đổi mỗi ngày để mua miếng thịt mỡ, hũ dưa hành, cân gạo trắng.

Thời Pháp thuộc, khi đặt ách đô hộ trên xứ Đông Dương, người Pháp đã nhanh chóng xóa bỏ hệ thống tiền cổ kiểu Trung Hoa – vốn gắn liền với đồng xu có lỗ vuông giữa – để thay bằng đồng bạc Đông Dương. Đồng bạc này có thiết kế và giá trị gần tương đương với đồng peso vốn phổ biến ở Tây Ban Nha và Mexico.

Tham khảo: Hệ thống các ngân hàng ở Việt Nam (cập nhật)

Từ năm 1885 đến 1952, suốt gần 70 năm, đồng Đông Dương là đơn vị tiền tệ chính thức lưu hành trên khắp bán đảo Đông Dương. Vì vậy, những tờ giấy bạc ấy không chỉ có hình ảnh gắn với Việt Nam, mà còn khắc họa văn hóa Khmer và Lào – minh chứng cho một giai đoạn lịch sử chung sống, dẫu trong cảnh bị cai trị.

Cấu trúc tiền tệ bấy giờ cũng khá đặc biệt:

• 1 piastre = 100 cent.
• Và 1 cent lại bằng 2 – 6 sapèque, tùy vào triều đại từng thời điểm.

Đó chính là những đơn vị tiền mà ông bà ta từng nắm trong tay, dùng để chi trả cho từng bữa cơm, từng phiên chợ.

Ngày nay, nhìn lại những tờ tiền ấy, ta không chỉ thấy một phương tiện trao đổi cũ kỹ, mà còn là dấu ấn của một giai đoạn lịch sử đầy biến động. Mỗi nét vẽ, mỗi con số, mỗi hoa văn trên mặt giấy bạc đều phản chiếu bóng dáng của một xã hội cũ – vừa xa lạ, vừa thân thương.

Cùng chiêm ngưỡng những mẫu tiền cổ Đông Dương quý giá – những tờ giấy bạc đầu tiên trên mảnh đất Việt Nam. Xin gửi lời cảm ơn đến tài khoản Trần Phú (Photobucket) đã gìn giữ và chia sẻ những hình ảnh này qua, như một nhịp cầu để thế hệ hôm nay chạm vào hơi thở quá khứ.